Author :
Abstract
Hasandede köyü Kırıkkale iline bağlı ve şehir merkezine yaklaşık 14 km mesafede, tarım, sanayi ve kültürel zenginliklere sahip bir bölgenin özel bir parçasıdır. Bu köyden ismini alan 'Hasandede' üzüm çeşidi ise kadim Anadolu bozkırında yalnız coğrafik yapının değil, sosyo-kültürel yapının da mirası olan atasal bir çeşittir. Orijinal ekolojisinde geçmişten bugüne gelmiş çok yaşlı Hasandede bağları zamana karşı koymuş ve değerini korumuştur. Hasandede köyünün Hasandede türbesiyle inanç turizmi için önemli bir durak olması, Hasandede bağlarının turizm açısından değerini de güçlendirmektedir.
Ülkemiz asma gen kaynakları içerisinde 'Hasandede' üzüm çeşidi, beyaz şaraplık üzüm çeşidi olarak önem taşımaktadır. Diğer yandan Ankara, Kırıkkale, Çorum ve Çankırı illerinde, tutkuyla sofralık olarak da tüketilmektedir. Yeşil–sarı tane rengine sahip ve çekirdeklidir. Kökeninin çok eski olması ve farklı mikro-klima alanlarında yetiştirilmesi nedeniyle bağcılıkta “klon” adı verilen varyasyonları bulunmaktadır. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü’nün yetkisi altında yürütülmekte olan klon seleksiyonu ıslahı ile, farklı karakterler kazanmış 'Hasandede' genotiplerinin belirlenmesi, klonların korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması sağlanacaktır.
'Hasandede' üzümü bağcılık ve şarapçılık için eski, ancak yeni teknolojilerle nitelikleri geliştirilebilecek ulusal bir değerdir. Bu çalışmada, 'Hasandede' üzüm çeşidinin Hasandede köyünün turizm değerlerine katkısının ifade edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda çeşidin özgün morfolojik tanımlanması, eski bağların özellikleri, yerinde gerçekleştirilen özgün incelemeler ile değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
Hasandede village, about 14 km away from the city of Kırıkkale, is a special part of the province that has agricultural, industrial and cultural riches. The 'Hasandede' grape, named after this village, is an ancient cultivar that is a legacy of the geographical and socio-cultural structure of the ancient Anatolian steppe. The old Hasandede vineyards have stood against time in their original ecology, for ages. The fact that the Hasandede village is an important point for the faith tourism with Hasandede tomb strengthens the tourism value of the Hasandede vineyards.
In the grapevine genetic resources of Türkiye, 'Hasandede' is important as a white wine grape cultivar. On the other hand, it is also passionately consumed as a table grape in the provinces of Ankara, Kırıkkale, Çorum and Çankırı. It has the color of a green-yellow berry with seeds. Since its origin is very old and it is grown in different micro-climatic areas of central Anatolia, there are some variants called “clones”. Clonal selection breeding, which has been carried out under the authority of the Ministry of Agriculture and Forestry, General Directorate of Agricultural Research and Policies, will ensure the identification, protection and transfer of the 'Hasandede' clones to the future generations.
The 'Hasandede' grape is an ancient national value for viticulture and enology, it also has qualities capable of gaining improvements with the new technologies. This study aims to express the contribution of cv. 'Hasandede' to the tourism values of Hasandede village. In this context, the original morphological description of the cultivar, the properties of old vineyards and the properties of the village have been evaluated through site-specific investigations.
