Author :
Abstract
Turizm her ne kadar tarihi dokunun bulunduğu alanlarda ekonomik kalkınma aracı olarak görülse de özellikle kitle turizmi, yasal koruma önlemlerinin geç alındığı yerlerde tarihi dokuyu bozmaktadır. Koruma ile ilgili yasal önlemlerin geç alındığı, dolayısıyla kitlesel turizmin tarihi dokuya zarar verdiği örneklerden biri de Kuşadası’dır. 1989 yılında turizm merkezi seçilmiş ve kitlesel turizmin etkisiyle Kaleiçi’nin düzlüğünde konumlanan tarihi doku zarar görmüş ve konut işlevini tamamen kaybetmiştir.
Çalışma kapsamında Kuşadası'nda turizmin gelişmesinin etkileri incelenmiş, müdahale ve değişimler gözlenmiştir. Kuşadası Kentsel Sit Alanı içerisinde tarihi dokusunu ve işlevini kısmen korumuş olan Anıt Sokak ve Aslanlar Caddesi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Analizler küresel salgın koşulları nedeniyle cephe özellikleri üzerinden yapılmıştır. Bulgular tarihi dokunun değerlendirilmesine dayanmaktadır. Bu kapsamda tescili yapılan binaların diğerlerine göre daha fazla yıkıldığı görülmüştür. İşlev değişikliği; kitle turizmi ve kentsel gelişmeyle yerel kullanıcıların değişmesinden kaynaklanmaktadır.
Sonuç olarak bu çalışma, kentsel sit içerisinde kalan ve kısmen özgün doku ve işlevini koruyan Anıt Sokak ve Aslanlar Caddesi’nde sağlıklaştırma ve yeniden işlev çalışması ile halkın katılımını sağlayan bir öneride bulunmuştur.
Keywords
Abstract
Tourism is considered as a means of economic development in areas where historical urban site is seen. But mass tourism disrupts the historical fabric of the city in places where legal protection measures are taken late. One of the examples is Kuşadası where mass tourism damages the historical fabric. In 1989, it was selected as a touristic center and the Inner castle began to lose its authentic historical fabric due to mass tourism. In this context, the aim of the study is to suggest rehabilitation of streets and adaptive re-use where the authentic features can be observed in historical urban site and contribution to tourism.
In the scope of study, the effects of Tourism Development in Kuşadası were examined and intervention and changes are observed. After that, Anıt Street and Aslanlar Street were selected as the case study area, are preserved the historic fabric. Analyses were made that considered the features of the facade without entering the interior of the buildings due to the pandemic condition. The findings are based on the evaluation of the authentic fabric. In this context, it was observed that the buildings which are registered were more destroyed than other ones. One of the reasons for the loss of authenticity is the change of local users due to the impact of mass tourism.
Kuşadası, which is under effects of mass tourism, is threatened by both tourism effects and lack of maintenance and repair, although it preserves its authenticity partially. In conclusion, proposals for the rehabilitation of streets and adaptive re-use of the historic building on the Anıt Street and Aslanlar Street with the participation of local people, are important in terms of preservation of the case study area.
Keywords
- Altınörs Çırak, A., (2017). An Experience of Consensus Building and Collaboration in Implementation of Planning Decisions: The Story of Izmir Kemeraltı Street Rehabilitation Studies. Journal of Planning, 27(3): 286–302.
- Çelik, D. ve Demirtaş, D. (2019). Kentsel Tarihi Çevrelerde Sokak Sağlıklaştırma Çalışmaları: Bartın Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9: 664–673.
- Cojocariu, S. (2015). The Development of Cultural Routes: A Valuable Asset For Romania. Procedia Economics And Finance, 32: 959–967.
- Elnokaly, A. ve Elseragy, A. (2013). Sustainable Heritage Development: Learning From Urban Conservation of Heritage Projects In Non Western Contexts. European Journal Of Sustainable Development, 2(1): 31–54.
- Faroqhi, S. (1993). Osmanlı’da Kentler ve Kentliler: Kent Mekânında Ticaret, Zanaat ve Gıda Üretimi, 1550-1650. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Güney, İ. ve Somuncu, M. (2018). Kuşadasi’nda turizmin Yaşam Döngüsü: Mekânsal ve Toplumsal Öğeler üzerinden bir değerlendirme. Türk Coğrafya Dergisi, 71: 101–116.
- Madran, E. ve Özgönül, N. (2005). Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması. Tmmob Mimarlar Odası, 22(3): 1361–1369.
- Binan, C., Ş. ve Çiftçi, A. (ed.) (2020) YTÜ Mimarlık Fakültesi Rölöve- Restorasyon Yüksek Lisans Programı Kuşadası Koruma ve Belgeleme Çalışmaları 2015-2017. Kuşadası: Kuşadası Belediyesi Yayınları.
- Kuşadası Beleldiyesi (2010) Kuşadası Envanteri, Kuşadası Belediyesi Yayını.
- Öztürk, S., Işinkaralar, Ö., Yılmaz, D. ve İhtiyar, M. (2020). Koruma Yaklaşımı Olarak Tarihi Bir Güzergâhın Kültür Rotasına Dönüştürülmesi: Kastamonu Örneği. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 9(2): 144–159.
- Şerifoğlu, A. G., Esengil, R., ve Özkan, Ü. (Ed.). (2006). Kusadası doğal ve kültürel kimliğini yeniden kazanıyor (2). Antalya: Siyah Grafik Matbaacılık.
- Şerifoğlu, A. G., Sürücü, B., Kutbay, L. ve Aran, B. (Ed.). (2017). Kuşadası Tarih, Kültür ve Doğa Rotaları, Kuşadası Belediyesi Yayınları.
- Tokuçoğlu, M., B. ve Eskin, E. (2014.) Kuşadası Rant Politikaları ve Liman. İstanbul: Kalkedon Yayınevi.
- Üçer, N. (2011). Tarihi Dokularin Sürdürülebilirliğinde Turizm Kaynakli Değişimlerin Etkileri Kuşadası Camii Kebir ve Dağ Mahallerleri Örneği. (Yüksek Lisans Tezi) İzmir; Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Yönetken, E. E. (2018). Evaluation Of Current Conservation Activities In Kuşadasi Urban Site In Partial (Yüksek Lisans Tezi) İzmir; İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi.
